Su we saghlamliq

Memet Emin

ماقالىنىڭ كونا يىزىق نۇسقىسىنى بۇ يەردىن كۆرۈڭ
http://bbs.bagdax.cn/thread-42171-1-1.html

Su - dunyadiki her qandaq bir hayatliq uchun eng muhim bolghan madda bolup, hayatliq mewjut bolushning aldinqi sherti sudur. Su bolmighan yerde hayatliq mewjut emestur.

Adem beden ighirlighining 60% sudin terkip tapqan. Adem bedinidiki muhim organlar ichide yurek bilen mingening 73%, opkining 83%, tirening 64%, muskul we borekning 79%, songekning 31% sudin terkip tapqan.

Tebiyet dunyasidiki su uzluksiz aylinip turghan'gha oxshash adem bedinidiki sumu uzluksiz aylinip turush arqiliq bedendiki qalduq maddilarni tazlap chiqirip, bedenning her xil fonkisiyesini normal saqlash rolini oteydu.

Suning bedende oteydighan xizmetliri

1.     Bedendiki barliq hujeyrilerning yashash we kopiyish muhitining asasi.

2.     Qanning asasliq terkiwi we uning rawan aylinishining kapaliti.

3.     Bedendiki barliq qalduq maddilarni tazlap beden sirtigha chiqarghuchi.

4.     Beden tempiraturisini normal dahirde tengsheshte nahayti muhim rol oynaydu.

5.     Hezim qilish suyuqliqi we hormunlarning terkiwi.

6.     Bedendiki barliq tire we shilimshiq perdilerning nemlikini we siliqliqni qoghdash rolini oynaydu.

Undaqta adem bedini kunige qanchilik sugha ihtiyajliq? Bu sualgha jawap birishtin ilgiri aldi bilen adem bedinining kunige qanchilik miqdarda su yoqitidighanliqigha qarap chiqishimiz kirek.

Beden ighirliqi 70 kilogiram kilidighan saghlam bir adem, normal (yeni issiqmu bolmighan, soghuqmu bolmighan) hawada, alahide herket qilmighan we terlimigen ehwal astida kunige kem digende 2200 millilitir su yoqitidu. Bedinimiz kunige suduk (3, 4 qitim siyish) arqiliq 1500 millilitir, kunige bir qitim normal chong teret qilish arqiliq 100 millilitir, jinsi suyuqluq, koz yishi, sholgey we tukuruk qatarliqlar aqrqiliq 100 millilitir su yoqatqandin bashqa kunige 500 - 650 millilitir kozge korunmigen suni tire we nepes yolliri arqiliq yoqitidu. 

Eger kunduluk suduk miqdari 1500 millilitirdin az bolsa, bedende su yitishmeslik bar dep qarashqa bolidu. Beden her xil sewepler tupeylidin yiterlik usuzluq istimal qilmighanda, beden aldin bilen suduk we ter miqdarini towenlitish arqiliq, bedendiki muhim eza we organlarning sugha bolghan ihtiyajini kapaletke ige qilish bilen bir waqitta usash, ighizi qurush tuyghisi peyda qilish arqiliq bizni kem qalghan usuzluqni toluqlashqa undeydu. Eger biz her xil sewepler tupeylidin uzun muddet yiterlik su istimal qilmighinimizda, bedinimizdiki su qayta texsim bolidu, bedinimiz su kemlikke asta asta konup qalidu, netijide usash, ighizi qurush tuyghusi bolmaydu. Bu xil su kemlik uzun muddet dawam qilghanda, towendiki yaman aqiwetler kilip chiqishi mumkin.

1.     Borek we suduk yolida tash peyda bolush ihtimalliqi yuquri bolidu

2.     Yurek kisilige giriptar bolush ihtimalliqi yuquri bolidu.

3.     Tire siliqliqi yoqap, tire quruqluq we tire yirilish kilip chiqidu.

4.     Xelpik qoyuqlushup, tukurup chiqirish qiyinlishidu, nepes rawanliqi tesirge uchuraydu.

5.     Suduk miqdari azlap, bedendiki her xil qalduq maddilar we zeherlerning beden sirtigha ajirtip chiqirlishi tesirge uchuraydu.

Undaq iken adem bedini kunige eng kem digende shu kunduluk yoqalghan 2200 millilitir suni toluqlashqa ihtiyajliq. Eger issiq hawa we yaki jismani emgek, beden chinuqturush  sewebidin terligende, nepes tizleshkende, chong teret miqdari we yaki chong teret qitim sani kopeygende, bedendin yoqalghan su miqdari kopeygini uchun, istimal qilidighan sumu nisbi halda kopiyishi kirek.

Tibbi tetqiqat netijilirige asaslan'ghanda balaghetke yetken erler kunige 3.7 litir (3700 millilitir), ayalar 2.7 litir (2700 millilitir) usuzluqqa ihtiyajliq. Biz kunduluk yimeklik arqiliq bedinimiz kirekliq bolghan usuzluqning 25% tige ige bolalaymiz, qalghan qismini usuzluq istimal qilish arqiliq ige bolimiz. Shundaq bolghanda ayallar kunige texminen 2.2 litir,  erler kunige 3.0 litir usuzluq ichishi kirek.

Usuzluq digende haraq we piwedin bashqa ichimliklerning hemmisini ozi ichige alidu. Haraq bilen piwe adem bedinidiki su miqdarini toluqlash rolini otimeydu, eksinche su miqdarining yoqulishini kelturup chiqiridu, shu seweptin bedende su kem bolghanda haraq we piwa ichish teshebbus qilinmaydu.  Eng saghlam bolghan ichimlik su bolup, sudin bashqa ichimlikler gerche bedendiki su maddisini toluqlash tolini otisimu, biraq bashqa ichimliklerni bolupmu miwe suyi, shikerlik chay, qehwe qatarliqlarni kop istimal qilghanda gerche suduk miqdarini kopeytip bedendiki qalduq maddilarni tazilash rolini otisimu biraq beden ighirliqining iship kitishini kelturup chiqirishi mumkin.

Adem bedini yiterlik usuzluqqa (sugha) irishkende

1.     Bedendiki barliq zeherlik maddilarni, qalduq maddilarni, baktiriye, virus ajirtip chiqarghan zeherlerni beden sirtigha ajirtip chiqirip, beden saghlamliqini qoghdighili we saghlamliqning eslige kilishini tizletkili bolidu.

2.     Borek we suduk yolida tash peyda bolushtin saqlan'ghili bolidu.
http://www.clinicaladvisor.com/kidney-stones-water-intake/article/409759/

3.     Yurek kisilige giriptar bolush ihtimalliqini towenletkili bolidu.
http://www.care2.com/greenliving/drinking-more-water-could-save-you-from-a-heart-attack.html

4.     Tire we shilimshiq perdilerni siliq we saghlam saqlighili bolidu.

5.     Xelpikni boshatqili, nepesni rawanlashturghili bolidu.
6.     Bedenning her xil fonkisiyelirining normal yurushi kapaletke ige bolup, uzun omur korush uchun asas yaritilidu.

Bu maqalining kona yiziq nusqisini towendiki adiristin korung
http://dohturum.com/forum.php?mod=viewthread&tid=2156&extra=&_dsign=902d938f