Tebirkiloz

Dr. Memet Emin

Tebirkiloz (TB) bolsa tebirkiloz bakteryesi bilen yuqumlunush arqilqi peyda bolghan yuqumluq kisel bolup, adette eng kop uchuraydighan organ opke bolsimu, biraq bedenning her qaysi organlirida ayrim halda we yaki birla waqitta mewjut bolush ihtimalliqi bar.

Tebirkiloz Uyghurlar ichide eng  kop uchuraydighan kisellerning biri bolup, bu kiselni dawalash usuli jehette putun dunya miqyasida chong periq yoq, hem shundaqla hazir qoliniwatqan dawalash usuli we dawalashta ishlitilidighan dorilarmu asasen qiliplashqan yaki formulalashqan. Bu kisel Uyghurlar arisida kop uchurghanlighi uchun Uyghur ilidiki doxturlarning bu kiselni dawalashtiki tejirbiliri xilila mukemmel. Undin bashqa tebirkiloz meyli qaysi organ we ezada bolushtin qetti nezer, dawalash usili asasen oxshash. Adette 3 xildin 4 xilghiche Tebirkilozgha qarshi dorini birleshturup kem digende 6 aydin 9 ay ishletse bolidu. Ayrim ehwalda yaki beden berdashliq bireligen ehwalda eng yaxshisi 1 yildin 1.5 yil ishletish kirek. Bundaq qilghanda kiselni uzul kisil saqayitqili we kiyin yene qayta qozghulush ihtimalini towenlitishke bolidu. Tebirkilozni dawalashta ishlitilidighan dorilarning ekis tesiri kushluk bolup, bedendiki nurghun organ we ezalargha bolupmu jigerge kop ziyini bar, biraq tebirkilozni dalashta bu dorilarni ishletmey amal yoq. Shunga dawalash jeryanda jigerni qoghdash dorilirini qoshumche qilip ishlitish bilen birge her bir ayda hich bolmighan her uch ayda bir qitim jigerni tekshurtup turush kirek.

Teng mewjut bolush ihtimali bolghan kisellikler, we kiyin kilip chiqish ixtimali bolghan egeshme kisellikler we yaman aqiwetler

1. Opke tebirkilozi (肺结核)
2. Limfa tugunchiliri Tebirkilozi (淋巴结结核)
3. Tebirkilozluq Qosaq Perde Yallughi (结核性腹膜炎，腹膜腔结核)
4. Kokrek perdisining chapliship qilishi (胸膜粘连)
5. Qosaq perdisining chapliship qilishi (腹膜粘连)
6. Qosaq towen qismi tebirkilozi (结核性盆腔炎，盆腔结核 )
7. Uchey Tebirkilozi (肠结核)

Tebirkilozi dawalashta ishlitidighan dorilar
Isoniazid (INH)  异烟肼
Rifampin 利福平
Pyrazinamide  吡嗪酰胺
Ethambutol  乙胺丁醇
Streptomycin  链霉素

Tebirkilozi dawalashta towendikilerge alahide diqet qilish kirek
1. Amal bolsa tebirkilozi dorisini 1 yildin 1.5 yil, hich bolmighanda 9 ay ishlitishi kirek.
2. Ozuqluq kucheytilishi kirek. Amal bar quwetlik tamaqlarni istimal qilish kirek.
3. Yaxshi aram ilish, bek hirip charchashtin saqlinish kirek.
4. Muhapiq herket qilip, beden chiniqturushnimu birge ilip birish kirek.
5. Birle waqitta bashqa kiseller bolsa, unimu qoshup dawalash ilip birirsh kirek.